Naucz się mówić po niemiecku o swojej najbliższej, dalszej lub wybranej rodzinie
Author
Ponad 40 milionów Amerykanów ma niemieckie pochodzenie, więc wielu z nich czuje się trochę Niemcami, nawet jeśli nie mieszka w kraju niemieckojęzycznym. Jeśli tak jest i w Twoim przypadku i chcesz wyjaśnić po niemiecku, że Twój pradziadek pochodził z Niemiec, mamy dla Ciebie kilka porad.
Nauka nazw członków rodziny po niemiecku to świetny sposób na rozpoczęcie nauki języka niemieckiego. Są to zazwyczaj jedne z pierwszych słów, jakich nauczyliśmy się wymawiać w naszym języku ojczystym. Dlatego są one tak proste i łatwe do wymówienia. W końcu małe niemieckie dzieci są tak samo początkujące w tym języku jak Ty. Jeśli one potrafią powiedzieć "mama" i "tata" po niemiecku, to Ty też dasz radę!
Rodzina po niemiecku
Niemieckie słowo oznaczające rodzinę to "Familie" [faˈmiːli̯ə], a liczba mnoga to "Familien" [faˈmiːli̯ən]. Na szczęście jest bardzo podobne do angielskiego słowa: Fah-me-lee-eh(/en).
W slangu mówi się "deine Alten" (twoi starzy) w odniesieniu do czyichś rodziców, ale to wyrażenie ma negatywne konotacje. Jeśli więc nie żartujesz z przyjacielem, bądź grzeczny i trzymaj się oficjalnych określeń w sytuacjach opisanych poniżej:
- Podczas spotkania z rodziną niemieckiego przyjaciela lub partnera
- Podczas rozmowy w języku niemieckim, gdy pytasz kogoś, co słychać u jego rodziny
- Kiedy spotykasz kogoś nowego i zadajesz mu podstawowe pytania dotyczące jego sytuacji rodzinnej w języku niemieckim
Członkowie najbliższej rodziny w języku niemieckim
W języku niemieckim najbliższą rodzinę nazywa się "Kernfamilie" (rodzina nuklearna lub podstawowa). Nauczenie się, jak ją opisać jest ważne w podstawowych rozmowach. Dlatego nauczymy Cię najważniejszych słów, takich jak "matka", "ojciec", "brat", "siostra", "córka" i "syn" po niemiecku.
Polski | Niemiecki | IPA |
Matka | Mutter | [ˈmʊtɐ] |
Mama | Mama | [ˈmama] |
Mamusia | Mami | [ˈmami] |
Ojciec | Vater | [ˈfaːtɐ] |
Tata | Papa | [ˈpapa] |
Tato | Papi, Paps | [ˈpapi, paps] |
Rodzice | Eltern | [ˈɛltɐn] |
Rodzeństwo | Geschwister | [ɡəˈʃvɪstɐ] |
Brat | Bruder | [ˈbʁuːdɐ] |
Siostra | Schwester | [ˈʃvɛstɐ] |
Syn | Sohn | [zoːn] |
Córka | Tochter | [ˈtɔxtɐ] |
Żona | (Ehe-)frau | [ˈeːəˌfʁaʊ̯] |
Mąż | (Ehe-)mann | [ˈeːəˌman] |
Dalsza rodzina w języku niemieckim
Oczywiście, większość rodzin jest większa. Możesz porozmawiać po niemiecku także o swoich trzecich kuzynach i prababci.
Polski | Niemiecki | IPA |
Babcia | Großmutter | [ˈɡʁoːsˌmʊtɐ] |
Babcia | Oma | [ˈoːma] |
Dziadek | Großvater | [ˈɡʁoːsˌfaːtɐ] |
Dziadek | Opa | [ˈoːpa] |
Dziadkowie | Großeltern | [ˈɡʁoːsˌʔɛltɐn] |
Kuzynka | Cousine | [kuˈziːnə] |
Kuzyn | Cousin | [kuˈzɛ̃ː] |
Ciocia | Tante | [ˈtantə] |
Wujek | Onkel | [ˈɔŋkl̩] |
Siostrzenica, bratanica | Nichte | [ˈnɪçtə] |
Siostrzeniec, bratanek | Neffe | [ˈnɛfə] |
Pradziadkowie | Ur-Großeltern | [uːɐ̯ˈɡʁoːsˌʔɛltɐn] |
Prababcia | Ur-Großmutter | [uːɐ̯ˈɡʁoːs ˈmʊtɐ] |
Pradziadek | Ur-Großvater | [uːɐ̯ˈɡʁoːsˌ ˈfaːtɐ] |
Siostra dziadka lub babci | Urgroßtante | [uːɐ̯ˈɡʁoːsˌ ˈtantə] |
Brat dziadka lub babci | Urgroßonkel | [uːɐ̯ˈɡʁoːsˌ ˈɔŋkl̩] |
Praprababcia | Ururgroßmutter | [ˈuːɐ̯ʔuːɐ̯ʔuːɐ̯ɡʁoːsˈmʊtɐ] |
Prapradziadek | Ururgroßvater | [ˈuːɐ̯ʔuːɐ̯ʔuːɐ̯ɡʁoːsˌfaːtɐ] |
Członkowie rodziny przez małżeństwo - pasierbowie i teściowie
W Niemczech, podobnie jak w Stanach, teściowie cieszą się gorszą reputacją, niż na to zasługują. Mimo że większość ludzi dogaduje się ze swoimi teściami, jedno niemieckie wyrażenie w szczególności odzwierciedla ich złą opinię: "Jemanden stiefmütterlich behandeln" (traktować kogoś po macoszemu) oznacza "zaniedbywać lub ignorować kogoś".
Polski | Niemiecki (liczba pojedyncza) | IPA |
Macocha | Stiefmutter | [ˈʃtiːfˌmʊtɐ] |
Ojczym | Stiefvater | [ˈʃtiːfˌfaːtɐ] |
Siostra przyrodnia | Stiefschwester | [ˈʃtiːfˌʃvɛstɐ] |
Brat przyrodni | Stiefbruder | [ˈʃtiːfˌbʁuːdɐ] |
Teściowie | Schwiegereltern | [ˈʃviːɡɐˌʔɛltɐn] |
Teściowa | Schwiegermutter | [ˈʃviːɡɐˌmʊtɐ] |
Teść | Schwiegervater | [ˈʃviːɡɐˌfaːtɐ] |
Synowa | Schwiegertochter | [ˈʃviːɡɐˌtɔxtɐ] |
Zięć | Schwiegersohn | [ˈʃviːɡɐˌzoːn] |
Inne zwroty związane z rodziną w języku niemieckim
Rodzina opiera się na czymś więcej niż biologii. Oto kilka ważnych terminów, których możesz użyć, aby wyjaśnić i przedstawić swoją wybraną rodzinę, w tym adopcyjną i nabytą przez małżeństwo.
Polski | Niemiecki | IPA |
Adoptowany | Adoptiert | [adɔpˈtiːɐ̯t] |
Zastępczy | Leihmutter | [ˈlaɪ̯mʊtɐ] |
Bliźniaki | Zwillinge | [ˈt͡svɪlɪŋə] |
Trojaczki | Drillinge | [ˈdʁɪlɪŋə] |
Czworaczki | Vierlinge | [ˈfiːɐlɪŋə] |
Małżonek | Gatte | [ˈɡatə] |
Małżonka | Gattin | [ˈɡatɪn] |
Partner | Partner | [ˈpaʁtnɐ] |
Partnerka | Partnerin | [ˈpaʁtnəʁɪn] |
Partner życiowy | Lebenspartner | [ˈleːbn̩sˌpaʁtnɐ] |
Zakochani | Verliebt | [fɛɐ̯ˈliːpt] |
Zaręczeni | Verlobt | [fɛɐ̯ˈloːpt] |
Po ślubie | Verheiratet | [fɛɐ̯ˈhaɪ̯ʁaːtət] |
W separacji | Getrennt | [ɡəˈtʁɛnt] |
Rozwiedzeni | Geschieden | [ɡəˈʃiːdn̩] |
Wdowa | Witwe | [ˈvɪtvə] |
Mama zastępcza | Pflegemutter | [ˈp͡fleːɡəˌmʊtɐ] |
Tata zastępczy | Pflegevater | [ˈp͡fleːɡəˌfaːtɐ] |
Przybrane dziecko | Pflegekind | [ˈp͡fleːɡəˌkɪnt] |
Matka Chrzestna | Patentante | [ˈpaːtn̩ˌtantə] |
Ojciec Chrzestny | Patenonkel | [ˈpaːtn̩ˌʔɔŋkl̩] |
Chrześniak | Patensohn | [ˈpaːtn̩ˌkɪnt] |
Córka chrzestna | Patentochter | [ˈpaːtn̩ˈtɔxtɐ] |
Niemowlę | Baby | [ˈbeːbi] |
Maluch uczący się chodzić | Kleinkind | [ˈklaɪ̯nˌkɪnt] |
Dziecko w wieku 8-12 lat | Tween | [ˈtwiːn] |
Nastolatek | Teenager | [ˈtiːnʔɛɪ̯d͡ʒɐ] |
Młodzież | Jugendlicher / Jugendliche | [ˈjuːɡəntlɪçɐ / ˈjuːɡn̩tlɪçə] |
Dorosły | Erwachsener / Erwachsene | [ɛɐ̯ˈvaksənɐ / ɛɐ̯ˈvaksənə] |
Krewny | Verwandter / Verwandte | [fɛɐ̯ˈvantɐ / fɛɐ̯ˈvantə] |
Przodkowie | Vorfahren | [ˈfoːɐ̯ˌfaːʁən] |
Pokolenie | Generation | [ɡenəʁaˈt͡si̯oːn] |
Najmłodsze dziecko | Jüngstes Kind | [ˈjʏŋstəs kɪnt] |
Średnie dziecko | Mittelkind | [ˈmɪtl̩kɪnt] |
Najstarsze dziecko | Ältestes Kind | [ˈɛltəstəs kɪnt] |
Rodzina nuklearna | Kernfamilie | [ˈkɛʁnfaˌmiːli̯ə] |
Mała rodzina | Kleinfamilie | [ˈklaɪ̯nfaˌmiːli̯ə] |
Rodzina mieszana (rodzice, dzieci i dzieci z poprzednich małżeństw) | Patchwork-Familie | [ˈpɛt͡ʃvœʁkfaˌmiːli̯ə] |
Rozmowy o rodzinie w codziennych sytuacjach
Kiedy poznajesz kogoś nowego, pierwszą rzeczą, którą prawdopodobnie chciałbyś poznać jest jego imię. Następnie pytasz o rodzinę - to świetny sposób, żeby bliżej się poznać. Możesz zapytać, czy mają rodzeństwo lub dzieci i porozmawiać o swojej sytuacji rodzinnej. Zaczniemy więc od podstaw.
Wspólna rozmowa
- Pytanie. Hast du Geschwister?
(Czy masz rodzeństwo?) - Odpowiedź. Ja, ich habe einen großen Bruder und zwei kleine Schwestern.
(Tak, mam starszego brata i dwie młodsze siostry.)
- Pytanie. Hast du eine große Familie?
(Czy masz dużą rodzinę?) - Odpowiedź. Meine Familie besteht aus meinem Papa, meiner Stiefmama, meinem Bruder Bruno und meiner Katze Fräulein Miez.
(Moja rodzina to mój tata, macocha, brat Bruno i kot Kizio Mizio.)
- Pytanie. Leben deine Eltern in der Nähe?
(Czy twoi rodzice mieszkają blisko?) - Odpowiedź. Nein, meine Eltern leben beide in Hamburg und ich lebe in Frankfurt.
(Nie, moi rodzice mieszkają w Hamburgu, a ja we Frankfurcie.)
Wiek
Łatwym pytaniem dodatkowym jest pytanie o wiek rodzeństwa (lub szczeniaka!). Pamiętaj, że zwierzęta domowe są częścią rodziny. Nie zapominaj więc o włączeniu ich do rozmowy. Jeżeli potrzebujesz pomocy w przypomnieniu sobie, jak nazwać swoje zwierzę po niemiecku, zajrzyj do naszych zabawnych przewodników po zwierzętach i ptakach w języku niemieckim.
- Pytanie. Ist deine Schwester älter oder jünger als du?
(Czy twoja siostra jest od ciebie starsza czy młodsza?) - Odpowiedź. Meine Schwester ist zwei Jahre jünger als ich.
(Moja siostra jest młodsza ode mnie o dwa lata.)
- Pytanie. Wie alt sind deine Geschwister?
(W jakim wieku jest twoje rodzeństwo?) - Odpowiedź. Mein kleiner Bruder ist erst 10. Er geht noch zur Schule. Mein anderer Bruder studiert.
(Mój młodszy brat ma tylko 10 lat. Jeszcze chodzi do szkoły. Mój drugi brat jest na studiach.)
- Pytanie. Wie alt sind deine Haustiere?
(Ile lat mają twoje zwierzęta?) - Odpowiedź. Mein Welpe ist erst ein Jahr alt, und mein Papagei ist zwei.
(Mój szczeniak ma tylko rok, a papuga dwa.)
Opisywanie swojej rodziny w języku niemieckim
Masz oczy mamy, ale uszy taty? Jest wiele rzeczy, które możesz powiedzieć o swojej rodzinie, a wszystkie z nich świetnie nadają się do small talku.
- Meine Mutter und mein Vater haben braune Augen, wie ich, aber meine Schwester hat blaue Augen.
(Moja mama i tata mają brązowe oczy, tak jak ja, ale moja siostra ma niebieskie.) - Ich hab die schwarzen Locken von meinem Vater. Meine Mutter hat rote Haare.
(Czarne kręcone włosy mam po tacie, mama ma rude włosy.)
- Ich bin mit einem Zwilling verheiratet.
(Jestem żoną/mężem bliźniaka.) - Ich bin adoptiert.
(Jestem adoptowany.)
- Ich telefoniere einmal im Monat mit meinen Eltern.
(Dzwonię do rodziców raz w miesiącu.) - Ich bin ein Katzenmensch, aber mein Freund ist eher ein Hundemensch.
(Ja lubię koty, ale mój chłopak woli psy.)
Niemieckie idiomy związane z rodziną
W języku niemieckim istnieje kilka zabawnych idiomów i powiedzeń dotyczących członków rodziny. Wychowywać kogoś oznacza dosłownie "wyciągnąć kogoś w górę" (großziehen), co, podobnie jak wiele innych dziwnych niemieckich wyrażeń, tworzy wspaniały obraz - jakbyś mógł po prostu złapać dziecko za głowę i nogi i zacząć je rozciągać, aż będzie wysokie.
Ponadto sprawowanie opieki nad dzieckiem to "prawo do martwienia się o nie" (Sorgerecht), a duży palec u nogi nazywany jest po niemiecku "dużym wujkiem" (Großer Onkel).
Niemiecki | IPA | Dosłowne tłumaczenie | Znaczenie |
Großziehen | [ˈɡʁoːsˌt͡siːən] | Wyciągnąć w górę | Wychować |
Sorgerecht | [ˈzɔʁɡəˌʁɛçt] | Prawo do zmartwień | Opieka nad dziećmi |
Spielkind | [ʃpiːlkaɪnd] | Zabawadziecko | Ktoś, kto lubi się bawić |
Wir werden das Kind schon schaukeln | [vi:ɐ̯ ˈvɛʁdn̩ das kɪnt ʃo:n ˈʃaʊ̯kl̩n] | Rozbujamy dziecko | Mamy to |
In den Schoß der Familie zurückkehren | [ɪn de:n ʃɔs de:ɐ̯ fami:ljə t͡su:ʁʏkke:ʁən] | Powrót na kolana rodziny | Powrót na łono rodziny |
Sich ins gemachte Nest setzen | [zɪç ɪns gəmaxtə nɛst zɛt͡sən] | Usiąść w gnieździe, które już jest zrobione | Korzystać z pracy innych ludzi |
Rabenmutter | [ˈʁaːbm̩ˈmʊtɐ] | Matka-kruk | Matka bez serca |
Das schwarze Schaf | [das ˈʃvaʁt͡sə ʃaːf] | Czarna owca | Dziwak w rodzinie |
Nicht von schlechten Eltern | [nɪçt fɔn ʃlɛçtn̩ ˈɛltɐn] | Nie od złych rodziców | Dobra jakość |
Der große Onkel | [deːɐ̯ ˈɡʁoːsəˈɔŋkl̩] | Duży wujek | Duży palec u nogi |
Tante-Emma-Laden | [tantəˈʔɛmaˌlaːdn̩] | Ciotka-Emma-Sklep | Sklep na rogu |
Wurdest du als Kind zu heiß gebadet? | [ˈvʊʁdəst du: als kɪnt t͡su: haɪ̯s ɡəˈbaːdət] | Czy jako dziecko byłeś kąpany w zbyt wysokiej temperaturze? | Czy upadłeś na głowę? |
Das Kind beim Namen nennen | [das ˈkɪnt baɪ̯m ˈnaːmən ˈnɛnən] | Nazywać dziecko po imieniu | Nazywać rzeczy po imieniu |
Mit Kind und Kegel | [[mɪt ˌkɪnt⁀ʊn(t) ˈkeːɡl̩]] | Z dzieckiem i szyszką | Z całą rodziną ("szyszka" to archaiczne określenie dziecka pozamałżeńskiego) |
Liebkind | [ˈliːpˌkɪnt] | Ukochane dziecko | Ulubieniec (zwłaszcza w Austrii |
Das Kind mit dem Bade ausschütten | [das kɪnt mɪt deːm ˈbaːdə ˈaʊ̯sʃʏtn̩] | Wylać dziecko z kąpielą | Podjąć zbyt drastyczne środki |
Das Kind ist in den Brunnen gefallen | [das kɪnt ɪst ɪn de:n ˈbʁʊnən ɡəˈfalən] | Dziecko wpadło do studni | Jest już za późno |
Andere Mütter haben auch schöne Söhne / Töchter | [ˈandəʁə ˈmʏtɐ ˈhaːbn̩ aʊ̯x ˈʃøːnə ˈzøːnə / ˈtœçtɐ] | Inne matki też mają ładnych synów/córki | Nie skupiaj się na tej jednej osobie jako na swojej potencjalnej sympatii |
Videos to learn how to talk about family in German
Kinderlieder - Die Hai-Familie
Czy zawsze chciałeś posłuchać piosenki Baby Shark po niemiecku? Absolutnie nie?
Mimo wszystko spróbuj, bo wiesz, jak skutecznie utkwi w Twojej głowie. Kiedy teksty piosenek są po niemiecku, nie masz innego wyjścia, jak tylko nauczyć się ich, łącznie ze wszystkimi ważnymi słowami związanymi z rodziną, takimi jak "Mama", "Papa", "Oma" i "Opa".
Kulturowe rozważania na temat rodziny w języku niemieckim
Liczba małżeństw w Niemczech jest rekordowo niska - najniższa od czasów I wojny światowej.
Jednocześnie wzrasta liczba urodzeń, a ludzie nadal tworzą związki partnerskie i mieszkają razem. Po prostu nie zawierają małżeństw.
Może Niemcy są wystarczająco pochłonięci nawigowaniem wśród codziennej biurokracji i nie chcą jeszcze bardziej komplikować sobie życia, dodając do listy formalności związanych z zawarciem związku małżeńskiego.
Pozostają więc w zaangażowanych związkach, nie biorąc ślubu, i tak powstało piękne, długie niemieckie słowo "Lebensabschnittsgefährte". Powszechnie używany termin oznacza dosłownie "towarzyszkę/towarzysza etapu życia" i odnosi się do obecnego partnera.
Być może nie chcesz używać tego słowa jako pieszczotliwego imienia, ponieważ jest ono mniej romantyczne niż "miłość mojego życia" i z pewnością dłuższe niż "kochanie", ale jeśli się nad tym zastanowisz, to nadal jest to pozytywne określenie.
Wiąże się to z myślą, że nawet jeśli nie spędzisz całego życia z jedną osobą, to jest ona Twoim towarzyszem przez określony czas, więc jednak warto się nad tym pochylić.
Jest to bardzo pragmatyczne, przyziemne spojrzenie na partnerstwo - można powiedzieć, że bardzo niemieckie.
Podsumowanie
Rodzina stanowi fundament społeczeństwa i jest tak samo ważna w Niemczech, jak wszędzie indziej. Jednak czasami sprawy rodzinne mogą przyprawić o ból głowy. Spróbuj więc przyjąć nieskomplikowane niemieckie podejście do wszystkich spraw związanych z rodziną:
Jeśli związek nie wypali, podziękuj swoim Lebensabschnittsgefährten, że byli przy Tobie w tym szczególnym okresie Twojego życia. Pamiętaj, że inne matki też mają ładnych synów i córki - a jeśli chodzi o wychowywanie dzieci, wyrzuć wszystkie książki o wychowaniu. Po prostu rozciągnij je trochę, aż staną się wystarczająco wysokie, by poradzić sobie same.